Doe normaal, wees jezelf!
Als je goed in je vel zit en het op je werk lekker gaat, dan laat je het gedrag zien wat van je verwacht wordt. Het gedrag waarmee jij denkt de gewenste resultaten te kunnen bereiken. Dit is je gewenste patroon. Het gedrag dat je bewust inzet. Dit kost je in ‘relaxte tijden’ niet zoveel moeite en levert je ook wat op. Maar bij tijden van stress, teveel werkdruk of veranderde werkomstandigheden val je vaak automatisch terug op je natuurlijke, onderbewuste gedrag. Dit is je kernpatroon (of natuurlijke patroon).
Als er een (te) groot verschil zit tussen jouw kernpatroon en je gewenste patroon, zal dat je waarschijnlijk veel energie kosten. En dit kan je soms behoorlijk in de weg staan.
Het mooie is, er is wat aan te doen! Amerikaans psycholoog William Marston’s interesse in mensen en hoe ze omgaan met uitdagingen, andere mensen, veranderingen en stress, heeft niet alleen geleid tot de geboorte van Wonder Woman, maar ook tot het ontstaan van het DISC-model.
DISC in het kort:
DISC gaat uit van 4 hoofdtemperamenten – /stijlen: D(ominant), I(nteractief), S(tabiel), C(onsciëntieus). Het model is krachtig in zijn eenvoud. Bij DISC wordt zowel jouw onderbewuste als bewuste gedrag gemeten en wordt gekeken: – in hoeverre je extravert ofintrovert bent, – en hoe taakgericht of mensgericht je bent in je handelen.
Iedereen heeft deze vier temperamenten in meer of mindere mate in zich. Jouw persoonlijke combinatie bepaalt jouw ‘Persoonlijke Stijl’. De meeste mensen zijn geen ‘pure D’ of een ‘pure C’. Sterker nog, er zijn vele combinaties van deze 4 hoofdstijlen mogelijk. Maar vaak zijn er 1 of 2 temperamenten die het sterkst zijn en dus het meest naar voren komen.
Laten we de 4 hoofdstijlen eens bekijken.
D: Dominant temperament: Direct en taakgericht. Een D neemt graag de leiding. Stelt zich onafhankelijk op, is besluitvaardig en doelgericht. Gericht op resultaten. Gaat graag de confrontatie aan.
D onder stress kan:
- Ongeduldig worden.
- Erg hoge eisen stellen, aan zichzelf en aan anderen.
- Snel geïrriteerd raken, kort lontje.
- Gaan commanderen.
- Voor de troepen uit lopen.
- Tactloos en bot overkomen.
I: Interactief temperament: Direct en mensgericht. Praat graag, overtuigend, enthousiast en optimistisch, maakt makkelijk contact. Houdt van gezelligheid en afwisseling. Staat graag in het middelpunt van de belangstelling.
I onder stress kan:
- Erg emotioneel en overgevoelig worden.
- Veel gaan praten en het doel uit het oog verliezen.
- Opstandig
- Details uit het oog verliezen of dingen over het hoofd zien.
- Taken niet afmaken
- Chaotisch worden en daardoor fouten maken.
S: Stabiel temperament: Indirect en mensgericht. Zorgt ervoor dat ieder het naar zijn zin heeft. Maakt graag de taken af. Vaart wel bij harmonie en stabiliteit in het team. Een echte teamwerker.
S onder stress kan:
- Koppig en extra behoedzaam worden.
- Veel gaan piekeren.
- Inflexibel worden.
- Ongeconcentreerd raken.
- Zich terug gaan trekken, oordelend en koel worden.
- Onderdanig, makkelijker manipuleerbaar worden.
C: Consciëntieus temperament: Indirect en taakgericht. Is erg grondig. Gedetailleerd. Houdt zich graag aan de regels. Is diplomatiek in de omgang en een analytische denker. Houdt niet zo van (plotselinge) veranderingen. Vindt perfectie/kwaliteit erg belangrijk.
C onder stress kan:
- Op alles doorvragen, de neiging om alles over te analyseren, vastklampen aan feiten/cijfers.
- Erg pessimistisch worden, zich snel aangevallen of bekritiseerd voelen.
- Cynisch worden.
- Afstandelijk, zich terugtrekken en zich niet uitspreken.
- Inactief / passief worden.
Wat kun jíj daar dan mee, met DISC?
Je kunt er makkelijk achter komen welk profiel jij bent. Dit doe je door een DISC analyse. Deze is eigenlijk heel simpel: je vult online een vragenlijst in die je via je DISC-consultant krijgt. De tijd die je ervoor nodig hebt, verschilt, maar gemiddeld duurt het maximaal 10 minuten. Binnen een week ontvang je een mooi ingebonden rapport waarin jouw DISC-profiel uitvoerig beschreven staat: dus jouw kwaliteiten, talenten, valkuilen en uitdagingen. Plus tips hoe je het beste uit jezelf kunt halen, jezelf kunt opladen en efficiënter met anderen en je omgeving om kunt gaan.
Het rapport is het startpunt van een verkenning van hoe je dingen doet. DISC is geen persoonlijkheid-test. Er is ook geen goede of foute uitkomst. Het beschrijft jouw kernpatroon als je ‘buitenste schil’. De laag die voor je omgeving het meest zichtbaar is en daarmee zo bepalend is voor je persoonlijke effectiviteit! Het maakt inzichtelijk hoe jij communiceert en dingen aanpakt.
DISC in de praktijk
Hoe praktisch en inzicht gevend DISC kan zijn, ondervond ik laatst weer tijdens een sessie met een van mijn coachees, we noemen hem Ben.
Een korte introductie:
Ben scoort hoog op I en hoog op C
I: belangrijk voor hem is o.a. erkenning. Dus schouderklopjes, gezien worden. Maar ook gezelligheid en afwisseling.
C: werkt graag tot in de details: werk 200 % goed willen doen. Wil controle en zich af en toe terug kunnen trekken.
Ben is database-marketeer bij een telecombedrijf. De cultuur is vrij informeel, er werken veel jonge, gemotiveerde mensen. Het werktempo is hoog, de professionaliteit ook. Toch is er ook ruimte voor gezelligheid en worden er regelmatig borrels na het werk gehouden. Zit Ben lekker in zijn vel, en is er geen hoge werkdruk, dan kan hij goed werken in de kantoortuin. Ook gaat een praatje en een borrel na het werk er dan ook wel in. Kortom, op zijn werk zet hij met name zijn tweede stijl in, zijn ‘I’. En dit kost hem weinig moeite.
Alleen heerst er momenteel een erg stressvolle sfeer. Het bedrijf gaat fuseren met een ander telecombedrijf. Er wordt gereorganiseerd en er is onzekerheid. De afdeling waar Ben werkt is erg druk. Er moet veel worden opgeleverd in korte tijd. Nu komt zijn kernpatroon (C) sterk naar boven. Hij wil zich terugtrekken en in alle rust zijn werk doen. Zijn manager, een hoog D type, dominant temperament dus, staat ook onder grote druk en is de laatste tijd erg ongeduldig. Ben moet veel werk afleveren terwijl het voor zijn gevoel nog maar voor 60 procent af is. Dit frustreert hem. Het kost energie. Thuis zit hij na het werk uitgeblust op de bank en hij trekt zich terug, zowel op zijn werk als privé. Aangezien hij in een open space werkt kan hij zich niet echt terugtrekken. Het is niet zijn stijl om zijn gevoelens of zorgen te delen. Zeker niet met zijn manager. ‘Die begrijpt er toch niks van’. Na het doornemen van zijn eigen profiel en dieper in te gaan op de werksfeer, normaalgesproken en nu, en hoe zijn collega’s en manager in elkaar zitten krijgt hij steeds meer ‘aha-momenten’.
Een greep uit zijn inzichten:
‘Jeetje, dáárom zit ik ’s avonds vaak uitgeblust op de bank! De (huidige) sfeer heeft veel impact op me. Ik ben veel meer gestrest dan normaal. En ik kan ook nergens even rustig mijn werk doen. Het is veel te rumoerig.’
‘In mijn functie is er gewoon geen ruimte voor het afleveren van echt kwaliteitswerk. Daar is simpelweg geen tijd voor en wordt ook meestal niet verwacht. Dat vind ik lastig want ik ben nou eenmaal een Pietje Precies en ga voor de volle 100%. Maar nu ik beter weet hoe ik in elkaar zit begrijp ik mijn manager ook beter. Hij is nou eenmaal een ander type en uit zich op een andere manier dan ik. Ik moet me niet zo snel bekritiseerd voelen, 80% is soms ook gewoon goed genoeg. Ik moet me ook eerder durven uitspreken, anders lopen de emoties alleen maar op.’
Inzicht in jezelf
DISC geeft zelfinzicht en je gaat jezelf beter begrijpen. Waarom doe jij de dingen zoals je ze doet, waarom heb je met bepaalde taken/situaties juist moeite en waarom werk je met sommige mensen beter samen dan met anderen. Je ziet hoe je overkomt op je omgeving in verschillende situaties. En je krijgt tips en tools om hier beter mee om te gaan en welk gedrag juist wel en juist niet effectief is. Natuurlijk begint dan het echte werk pas, namelijk het echt kiezen en aanpassen van je gedrag, zoals Ben die zich nu eerder zal proberen uit te spreken.
Begrijp me niet verkeerd: je baan, de cultuur of sfeer op je werk hoeft niet voor 100 procent bij je te passen. Er bestaat bijna geen functie of baan die vollédig bij je past. Er is altijd wel iets wat je er minder leuk aan vindt. En elk bedrijf bevindt zich weleens in roerige tijden. Wij zijn ook nog eens goed uitgerust om ons aan te passen. Vaak gaat dit goed.
Tot dat moment van stress, hoge werkdruk of als het bedrijf in onrustige tijden zit. Dan schiet je weer in je natuurlijke manier van doen – je kernpatroon.
Zoals Ben, die bij hoge werkdruk behoefte heeft aan rust om zich goed te kunnen voorbereiden. We bespreken wat hij kan doen om zich weer op te laden na zo’n hectische werkdag en hoe hij het beste communiceert met zijn manager. Het uiten van zijn frustraties en zorgen luchten hem erg op. Een mooie uitdaging voor hem is om minder kritisch te zijn over zichzelf.
Voor bijna iedereen valt er op een praktische manier enorme winst te behalen door het doen van een DISC analyse. De belangrijkste stap is de eerste stap: meld je aan bij info@thecoachingpractice.nl en dan gaan we er samen mee aan de slag!
DISC is er zowel voor het individu als het team, maar over dat laatste meer in mijn volgende blog.
Lekker aan het lezen? Lees mijn vorige blog: Iedereen een superheld!
No Comments